Psikiyatri Hemşireliği Dergisi; 2013;4(1):21-26
Hemodiyaliz hastası olan bir eşle yaşamak: Eşlerin yaşamlarındaki gelgitler
M Meriç, F Oflaz
Beytepe Asker Hastanesi, Ankara
AMAÇ: Bu çalışma, eşi hemodiyaliz tedavisi alan kadınların bu süreci nasıl yaşadıklarını, bu konudaki duygu ve düşüncelerini tanımlamak amacıyla yapılmıştır.
YÖNTEMLER: Çalışma 10 Şubat 2008- 15 Mayıs 2008 tarihleri arasında bir eğitim hastanesinin Nefroloji kliniğinde, hemodiyaliz hastalarının eşlerinden çalışmaya katılmayı kabul eden 15 kadın eş ile yapılmıştır. Çalışma, nitel araştırma tasarımlarından biri olan fenomenolojik yaklaşım kullanılarak yapılmıştır. Veriler, yüz yüze derinlemesine görüşme yöntemi kullanılarak daha önceden araştırmacı tarafından oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Katılımcılarla her bir görüşme 45-50 dakika sürmüş, ses kayıt cihazı ile görüşmeler kaydedilmiştir. Veri analizi yapılırken Colaizzi’nin fenomenolojik yorumlama yöntemi kullanılmıştır.
BULGULAR: Katılımcılar kendi yaşantı ve duygusal durumunu açıklarken çoğunlukla hasta eşin durumuna ve duygularına göre yaşadıkları gelgitlerden bahsetmişlerdir. Bu nedenle “GELGİT” kavramı eşlerin yaşantılarını tanımlayan ana tema olarak belirlenmiş ve neredeyse tamamı tüm ifadelerinde gelgitler içeren yaşantı, duygu ve düşüncelerden söz etmişlerdir. Eşlerin eşinin duygusal durumuna göre değişim yaşadıkları, yaşamlarını hasta eşin ihtiyaçlarına göre değiştirdikleri ayrıca eşe karşı “eş olma” ve “bakıcı olma” arasında farklı düşünceler yaşadıkları görülmüştür. Diyalizin ümit mi ümitsizlik mi olduğuna ilişkin ve bağımlılık yaratan mı yoksa bağımsızlaştıran bir süreç mi olduğu konusunda değişken duygu ve ifadelerinin olduğu saptanmıştır.
SONUÇ: Hemodiyaliz süreci tedaviyi alan hastaların yaşamlarını değiştirdiği kadar; hastayla birlikte bu deneyimi paylaşan eşlerin yaşamlarını da büyük oranda etkilemektedir. Eşler kendi yaşamlarını “hayat birlikte yaşanıyor” şeklinde belirtmektedir. Eşlerin yaşamlarını kolaylaştıracak destekleyici yardıma ihtiyaç duydukları düşünülmektedir.
Living with a husband on hemodialysis: “Tides in the life of wives”
OBJECTIVE: The purpose of this study was to explain the experiences, feelings and perceptions of the wives of hemodialysis patients.
METHODS: The study was performed between February 10 and May 15, 2008 in the nephrology department of a training hospital. A total of 12 wives who were willing to participate in the study constituted the study sample. The phenomenological design and interpretation was used. Data were collected by in-depth one-to-one interviews by using a semi-structured interview guide. Each interview lasted 45-50 minutes and was tape-recorded. Colaizzi’s interpretation method was used for data analysis.
RESULTS: Wives of hemodialysis patients talked about the tides in their lives according to the patient’s medical condition and feelings. For this reason, “THE TIDES” was the main theme describing their experience. Almost all the wives stated that all aspects of their own lives such as feelings, experiences and thoughts were changing or fluctuating like the tides according to the patient’s feelings, experiences and thoughts. They were experiencing fluctuations between being a wife and a caregiver. Other fluctuations were between the meaning of hemodialysis as hope or hopelessness and fluctuations between dependence and independence. In addition, they questioned whether hemodialysis was a treatment or health problem. Their feelings and lives were changing and fluctuating based on the patients' perceptions and problems in the continuum of the treatment process.
CONCLUSION: The hemodialysis process causes many changes in the lives of the wives who share every aspect of their husbands’ lives as well as the patients themselves. The wives stated “life is experienced together”. They need supportive help to facilitate living with their husbands on hemodialysis.