Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi; 2013;26(3):307-311
Bir kanser hastasında deri bandı kullanımıyla oluşan fentanil bağımlılığı: Olgu sunumu
G Sarısoy, IZ Korkmaz, DD Özturan, O Pazvantoğlu
Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Samsun
Fentanil, kronik kanser ve kanser dışı ağrıların tedavisinde kullanılan bir sentetik narkotik analjeziktir. Ağrı kesici
gücü morfininkinin 75-100 katıdır. Yağda çözünebilirliği, yüksek ağrı kesici gücü, düşük moleküler ağırlığı deri
bandı olarak kullanılabilmesini sağlar. Fentanil deri bandı plazmaya 72 saat süreyle fentanil geçişini sağlar.
Saatte 25, 50, 75, 100 mcg salınabilen formları mevcuttur. Fentanil deri bandı birçok kanser hastasında, etkili
ve güvenilir bir preparattır. Ancak son zamanlarda, literatürde, fentanil deri bandı içeriğinin damar içi, oral,
rektal ve inhalasyon gibi farklı yollarla alınmasına bağlı kötüye ya da uygunsuz kullanıma dair olgular yer
almaktadır. Uygunsuz/kötüye kullanımın aksine, literatürde fentanil deri bandıyla oluşan fentanil bağımlılığına
dair yalnızca iki olgu vardır. Biz bu yazımızda, bir kanser hastasında fentanil deri bandı kullanımına bağlı gelişen
fentanil bağımlılığı olgusunu sunduk.
Anahtar kelimeler: Bağımlılık, deri bandı, fentanil, kanser
Fentanyl dependence associated with the use of transdermal fentanyl in a cancer patient: a case report
Fentanyl is a syntetic narcotic analgesic that is available for the management of chronic cancer and
noncancer pain. Its analgesic potency is 75-100 times greater than that of morphine. Apart from the lipofilic
nature and the high potency, fentanyl is characterized by low molecular weight and thus, is suitable for
transdermal use. The transdermal fentanyl patches are designed to deliver fentanyl at a constant rate for
periods of 72 hours. Patches with a delivery rate of 25, 50, 75 and 100 µ/h are avaiable. Transdermal fentanyl
is effective and safe in many cancer patients. Abuse/misuse of fentanyl patches has been increasingly
reported along with different routes of administration such as intravenous, oral, rectal, inhalational use.
However, there are two reports associated with transdermal fentanyl dependency in literature. Here, we
report a case of fentanyl dependence associated with the use of transdermal fentanyl in a cancer patient.
Key words: Dependence, transdermal patch, fentanyl, cancer