Klinik Psikofarmakoloji Bülteni; 2012;22(4):307-312
Biyoeşdeğerlik çalışmalarında aykırı değerlerin incelenmesi
D Karasoy, G Daghan
Hacettepe University, Faculty of Science, Department of Statistics, Ankara - Turkey
Amaç: Biyoeşdeğerlik çalışmalarında aykırı değerlerin yer alması, çalışma sonuçları üzerinde önemli farklılıklara yol açan bir problemdir. Aykırı değerlerin varlığı formülasyonlar gerçekte eşdeğer iken eşdeğer değildir ya da gerçekte eşdeğer değil iken eşdeğerdir sonucuna götürebilir. Bu çalışmada, biyoeşdeğerlik çalışmaları ve aykırı değerler hakkında genel bilgi verilerek, biyoeşdeğerlik çalışmalarında kullanılan aykırı değer inceleme yöntemleri incelenmiştir.
Yöntemler: Çalışmaya 23 katılımcı dahil edilmiştir. Aykırı değerleri belirlemek için olabilirlik uzaklıkları, tahmin uzaklıkları, Hotelling T2, ortalama-kayma testleri ve Liu ve Weng'i n artıklar yöntemleri kullanılmıştır.
Bulgular: Test ve referans ilaçlar sağlıklı katılımcılara verilmiştir. Belirlenen zaman noktalarında alınan kan örneklerine göre analiz yapılmıştır. Doğruluğu kanıtlanmış bir yöntemle ölçüm sıvı içindeki madde yoğunluk değerleri belirlenmiş ve istatistiksel çözümleme aşamasına geçilmiştir. Aykırı değer inceleme yöntemleri kullanılarak 6. birimin aykırı değer olduğu görülmüştür.
Sonuç: Aykırı değer olarak bulunan 6. birimin varlığının test ilaç düzeyinde yapılan hesaplama sonuçlarını farklılaştırarak test ve referans ilacın benzerliklerini azaltıcı etki gösterdiği sonucuna varılmıştır.
Examination of outliers in bioequivalence studies
Objective: The existence of outliers in bioequivalence studies is a problem causing important differences in the results of the study. The presence of outliers may lead to the conclusion that formulations are not bioequivalent even if in reality they are or that they are bioequivalent even if in fact they are not. In this study by giving general information about bioequivalence studies and outliers, the methods to examine outliers are analyzed.
Methods: Twenty-three participants were included in this study. The likelihood distance test, estimates distance test, Hotelling T2 test, mean-shift test and Liu and Weng's residual test were used for examining outliers.
Results: The test and reference drugs were given to healthy participants. The participants were examined by obtaining blood samples at specific time points. The density values of the element in the blood were determined by a reliable method. By the methods such as likelihood distance test, estimates distance test, Hotelling T2 test, mean-shift test and Liu and Weng's residual test, the sixth observation was detected as an outlier.
Conclusion: It was concluded that the presence of the outlier reduces the similarities between the test and reference drugs.